De Nederlandse kunstwereld rouwt om het verlies van Hans van Manen, de grootmeester van het hedendaagse ballet. De invloedrijke choreograaf is op 93-jarige leeftijd overleden in zijn woning in Amsterdam. Het Nationale Opera & Ballet bevestigde zijn overlijden woensdagavond en sprak van een natuurlijk heengaan. De details van zijn uitvaart worden op een later moment bekendgemaakt, maar het verdriet binnen de danswereld is nu al voelbaar.
Een leven vol dans en creativiteit
Hans van Manen heeft zijn hele leven gewijd aan de dans. Hij ontwikkelde zich tot een van de bekendste choreografen die Nederland ooit heeft gekend. Met zijn gedurfde stijl en vernieuwende visie bracht hij beweging, emotie en muzikaliteit samen als nooit tevoren. Meer dan zestig jaar lang gaf hij richting aan de danswereld en inspireerde hij vele generaties dansers.
De in 1932 geboren Van Manen begon eind jaren veertig met balletlessen. Zijn ongekende talent viel al snel op. In 1955 maakte hij zijn debuut als choreograaf met het werk Olé, Olé, la Margarita. Dat bleek het begin van een indrukwekkende carrière vol erkenning en internationale successen.
Vroege erkenning en blijvend succes
Zijn derde creatie, Feestgericht, leverde hem de Staatsprijs voor Choreografie op. Het was een vroege bevestiging van zijn uitzonderlijke talent. Door de jaren heen creëerde hij meer dan 150 balletten die op podia over de hele wereld werden uitgevoerd. Zo groeide Van Manen uit tot een boegbeeld van de moderne dans.
In 1992 bekroonde het koningshuis zijn bijdrage aan de kunst met de titel Officier in de Orde van Oranje-Nassau. De lijst van prijzen die hij daarna nog ontving is indrukwekkend. Van de prestigieuze Erasmusprijs tot de Prix Benois de la Danse Life Achievement Award, zijn oeuvre werd wereldwijd geroemd. Ook kreeg hij de Grand Prix à la Carrière en de VSCD Oeuvreprijs voor zijn levenslange inzet en vakmanschap.
De vaste waarde van Het Nationale Ballet
Sinds 2005 was Hans van Manen als vaste choreograaf verbonden aan Het Nationale Ballet. Zijn invloed op het gezelschap was enorm. Zijn werk stond bekend om strak vakmanschap, herkenbare esthetiek en tijdloze elegantie. Geen overbodige bewegingen, maar een pure expressie van gevoel en balans.
In 2025 werd hij benoemd tot senior choreograaf, waarmee zijn rol van leermeester nog duidelijker werd. Binnen Het Nationale Ballet genoot hij groot respect. Dansers spraken vaak vol bewondering over zijn discipline, scherpte en vakmanschap. Hij wist precies wat hij wilde zien en gaf zijn dansers de vrijheid om te groeien binnen zijn strakke structuren.
Een nalatenschap die blijft voortleven
Zijn nalatenschap is zorgvuldig vastgelegd. In 2021 werd de Hans van Manen Foundation opgericht, waarmee zijn complete oeuvre is ondergebracht bij Het Nationale Ballet. Zo blijft zijn werk beschikbaar voor toekomstige generaties dansers en choreografen. Zijn invloed strekt zich daardoor niet alleen uit over zijn eigen tijd, maar ook ver voorbij zijn leven.
Op de officiële Instagram-pagina van de choreograaf verscheen kort na zijn overlijden een ontroerende boodschap: “Met groot verdriet delen wij mee dat Hans van Manen op 93-jarige leeftijd is overleden. Hij laat een ongelooflijke artistieke erfenis na van meer dan 150 balletten.” Deze woorden vatten de impact van zijn werk treffend samen.
Een icoon dat een generatie vormde
Hans van Manen veranderde de manier waarop mensen naar dans kijken. Zijn werk was niet slechts choreografie. Het was poëzie in beweging, knap verweven met muziek en emotie. Zijn stukken spraken boekdelen zonder één woord te gebruiken.
Voor velen was hij een bron van inspiratie, niet alleen door zijn talent, maar ook door zijn gedrevenheid en perfectionisme. Hij bleef tot op hoge leeftijd actief en betrokken. Met zijn 93 jaar was hij nog steeds een scherp observator van zijn vakgebied.
Respect en bewondering uit de kunstwereld
Binnen en buiten Nederland stroomden de reacties op zijn overlijden meteen binnen. Collega’s, dansers en bewonderaars betuigden hun respect via sociale media. Zijn naam stond al decennia symbool voor kwaliteit, toewijding en een onmiskenbare stempel op de cultuurgeschiedenis.
Voor Het Nationale Ballet en de danswereld betekent zijn overlijden het einde van een tijdperk. Tegelijkertijd leeft zijn invloed voort in iedereen die ooit door zijn werk is geraakt. Zijn choreografieën blijven bestand tegen de tand des tijds en zullen blijven ontroeren zolang er dans bestaat.
Hans van Manen laat een groot artistiek erfgoed achter dat Nederland trots maakt. Zijn passie voor dans leeft voort in zijn leerlingen, zijn werken en de mensen die zijn visuele kunst mochten ervaren.
