Consumenten merken het steeds vaker tijdens het boodschappen doen: de prijzen van groenten zoals bloemkool, courgette en prei stijgen fors, terwijl supermarktschappen er opvallend leeg uitzien. De aanhoudende regenval in het voorjaar heeft een kettingreactie veroorzaakt in de voedselketen, met vertraagde zaaiwerkzaamheden en mislukte oogsten als gevolg. Dit raakt niet alleen boeren, maar ook huishoudens die betaalbare groenten op tafel proberen te zetten.
De hevige regenval eerder dit jaar zorgde ervoor dat veel boeren niet op tijd konden beginnen met planten. Dit resulteerde in een aanzienlijke daling van het aanbod tijdens veilingen. Hoewel supermarkten proberen de tekorten op te vangen met geïmporteerde groenten, blijkt dit lang niet genoeg om aan de vraag te voldoen. De gevolgen zijn duidelijk: schaarste en stijgende prijzen die zowel consumenten als groothandels zwaar treffen.
Volgens Henk van Renselaar van LTO Noord is dit wellicht het slechtste landbouwjaar in meer dan veertig jaar. Voor boeren betekent dit niet alleen misgelopen inkomsten, maar ook extra financiële druk. Voor consumenten betekent het diepere gaten in hun portemonnee.
Belgische markt onder druk, prijzen stijgen verder
België, een belangrijke exporteur van groenten naar Nederland, kampt met vergelijkbare problemen. Volgens retailexpert Pauline Neerman zet dit de markt verder onder druk. Door de lagere productie van Belgische boeren neemt de export af, wat leidt tot nog minder aanbod in Nederland. Dit versterkt de schaarste en stuwt de prijzen verder omhoog. Supermarkten worstelen met deze situatie, aangezien ze enerzijds hun prijzen laag willen houden, maar anderzijds voldoende aanbod moeten garanderen.
Op social media nemen de klachten van consumenten toe. Foto’s van lege schappen en torenhoge prijzen worden massaal gedeeld, vaak met kritiek op supermarkten. Deze ketens zouden boeren onder druk zetten om producten tegen lage prijzen te leveren, wat de financiële positie van boeren nog verder verslechtert. Het gevolg? Een vicieuze cirkel van stijgende kosten voor consumenten en minder winst voor producenten.
Kan de zomer verlichting brengen?
Hoewel experts hopen op stabieler weer in de zomer, waarschuwen ze dat dit slechts een deel van de problemen oplost. Philiep Willems van REO Veiling benadrukt dat structurele veranderingen nodig zijn om de landbouwsector weerbaarder te maken tegen extreme weersomstandigheden. Zonder duurzame oplossingen blijft de sector kwetsbaar en zullen dergelijke crises zich blijven herhalen.
Wat kun je zelf doen?
Als consument kun je bijdragen door bewuster te kiezen. Lokale en seizoensgebonden producten, bijvoorbeeld van boerenmarkten, zijn vaak duurzamer en betaalbaarder. Dit helpt niet alleen om kosten te besparen, maar ondersteunt ook de lokale agrarische sector. Door slimme keuzes te maken, kunnen huishoudens een verschil maken in deze uitdagende tijden.
De huidige crisis onderstreept de noodzaak voor verandering in de landbouwsector. Samenwerking tussen beleidsmakers, boeren, supermarkten en consumenten is essentieel om een veerkrachtiger en duurzamer voedselsysteem te ontwikkelen. Innovatie en beleid gericht op de lange termijn zijn cruciaal om toekomstige uitdagingen aan te pakken.
Met lege schappen en stijgende prijzen als dagelijkse realiteit is het duidelijk dat actie nodig is. Alleen door samen te werken, kunnen we een herhaling van dit scenario voorkomen en zorgen voor een stabielere toekomst voor zowel boeren als consumenten.