Je merkt plots een aantal kleine, witte bultjes op een plek waar je liever niets geks ziet. Je hart slaat een slag over. De eerste gedachte is vaak paniek: is het besmettelijk? Is het gevaarlijk? Toch is het goed mogelijk dat je te maken hebt met een onschuldig huidverschijnsel dat veel vaker voorkomt dan je denkt.
Fordyce spots: onbekend maar wijdverspreid
De witte bultjes waar je je zorgen om maakt, worden Fordyce spots genoemd. Ze klinken misschien medisch en eng, maar zijn allesbehalve gevaarlijk. Dermatoloog John Addison Fordyce beschreef deze plekjes al in 1896. Ironisch genoeg is dit relatief onschuldige verschijnsel het bekendste deel van zijn nalatenschap.
Fordyce spots zijn veelvoorkomend. Ze verschijnen bij vrijwel iedereen op het lichaam, maar vallen pas op als ze op een gevoelige plek zitten, zoals je lippen of edele delen. Door hun locatie schrik je misschien, maar dat is in de meeste gevallen niet nodig.
Wat zijn het precies?
Fordyce spots zijn in feite niets meer dan vergrote talgklieren die net onder het huidoppervlak liggen. Deze klieren produceren talg, een vetachtige stof die je huid soepel houdt en beschermt tegen uitdroging.
Je kunt ze tegenkomen op je lippen, de binnenkant van je wangen, de voorhuid, penis, het scrotum of de schaamlippen. Ze zijn meestal wit of lichtgeel, verschijnen in groepjes en voelen niet pijnlijk aan. Veel mensen vinden ze cosmetisch storend, maar medisch zijn ze totaal onschuldig.
Geen seksueel overdraagbare aandoening
Door hun locatie en uiterlijk worden Fordyce spots vaak verward met soa’s zoals genitale wratten of herpes. Die angst is begrijpelijk, maar niet terecht. Volgens de Cleveland Clinic is dit volkomen normaal: “De aanwezigheid van Fordyce spots in deze gebieden is volkomen normaal en ze zijn niet besmettelijk.”
Ze worden dus niet veroorzaakt door seksueel contact en zijn geen teken van een slechte hygiëne. Het zijn simpelweg natuurlijke huidstructuren die bij jou net wat beter zichtbaar zijn dan bij anderen.
Vaak verward met andere huidaandoeningen
Hoewel Fordyce spots onschuldig zijn, kunnen ze in uiterlijk lijken op andere huidproblemen. Denk aan molluscum contagiosum, milium cysten of epidermoïde cysten. Zelfs beginnende genitale wratten kunnen visueel verwarring veroorzaken.
Daarom is het verstandig om bij twijfel contact op te nemen met je huisarts. Een arts kan snel en duidelijk vaststellen of het echt om Fordyce spots gaat. Zo weet je waar je aan toe bent en voorkom je onnodige zorgen.
Waarom je niet hoeft te schrikken
Je bent niet de enige die zich rot schrikt bij het zien van witte puntjes op een plek waar je ze liever niet hebt. Die eerste reactie is logisch. Maar Fordyce spots zijn geen probleem voor je gezondheid en hoeven niet verwijderd te worden.
Ze brengen geen risico’s met zich mee voor jou of je partner. Er is geen behandeling nodig, tenzij je ze als cosmetisch storend ervaart. Zelfs dan is het meestal beter om ze te laten voor wat ze zijn.
De naam die blijft hangen
Het is opvallend dat een gerenommeerde arts als Dr. Fordyce vooral herinnerd wordt vanwege deze kleine huidplekjes. Zijn naam leeft voort in de medische wereld, niet door een levensreddende uitvinding, maar door zijn observatie van iets wat je nu in de spiegel kunt herkennen.
Toch heeft hij met zijn werk veel mensen gerustgesteld. Hij gaf deze bultjes een naam, en met die naam kwam ook de geruststelling: dit is geen ziekte, geen infectie en geen reden tot paniek.