Met nog één dag te gaan tot de verkiezingen was de spanning in Ahoy om te snijden. De lijsttrekkers van de grootste partijen stonden tegenover elkaar in het EenVandaag-verkiezingsdebat, waar harde woorden, persoonlijke verwijten en een opvallende uitspraak van Geert Wilders de toon zetten.
Wilders zorgt voor opschudding met uitspraak over Afrika
PVV-leider Geert Wilders trapte het debat af met een omstreden voorstel om de btw op boodschappen naar nul procent te verlagen. Hij wil dat bekostigen door te stoppen met ontwikkelingshulp. “Dan hebben ze misschien iets meer honger in Afrika, maar hier niet,” zei hij, tot hoorbare verontwaardiging in de zaal.
Wilders verdedigde zijn plan door te wijzen op de hoge kosten van het huidige btw-tarief. “Dat schrappen kost een paar miljard, dat is evenveel als ontwikkelingshulp nu kost. Miljoenen Nederlanders hebben moeite hun boodschappen te betalen.” Ook pleitte hij voor verlaging van het hoge btw-tarief van 21 naar 19 procent.
Harde confrontatie tussen Wilders en Timmermans
De spanning liep verder op toen Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) Wilders aansprak op de AI-beelden die door PVV-Kamerleden waren verspreid. Op een van die beelden was te zien hoe Timmermans geboeid werd afgevoerd. “De excuses die u heeft aangeboden horen aan álle slachtoffers gericht te zijn,” zei Timmermans. “Aan iedereen die doelwit is geworden van dat haatfabriekje.”
Wilders sloeg direct terug en beschuldigde Timmermans van meten met twee maten. Hij verwees naar posters met de tekst ‘Zij kozen voor genocide’, waarop onder meer zijn eigen foto stond. “Ik heb meer gedaan dan de heer Timmermans deed, en het siert hem niet dat hij daarover zwijgt,” sneerde hij.
De discussie escaleerde toen Timmermans antwoordde: “U praat genocide goed, meneer Wilders.” Zijn opmerking leverde een luid applaus op van de tweeduizend studenten in het publiek.
Wilders tegenover Eerdmans en Yeşilgöz
Ook JA21-leider Joost Eerdmans moest het ontgelden. Wilders beschuldigde hem van plannen die de pensioenleeftijd zouden verhogen en de AOW zouden aantasten. Eerdmans ontkende dat fel. “Wij schaffen toeslagen af en vervangen die door een huishoudtoelage, waardoor ouderen er duizenden euro’s op vooruitgaan,” zei hij.
Eerdmans benadrukte wel dat mensen langer moeten doorwerken vanwege de stijgende levensverwachting. VVD-leider Dilan Yeşilgöz sloot zich bij de kritiek van Wilders aan en viel JA21 aan op de belastingplannen. Volgens haar zou JA21 “de grootste lastenverhoging ooit” invoeren, ter waarde van 46 miljard euro. Eerdmans noemde dat “complete onzin”.
Jetten in opspraak door opmerking over prinses Amalia
Een opvallend moment kwam van D66-leider Rob Jetten. In een poging luchtigheid te brengen, zei hij dat jongeren die voor een militaire loopbaan kiezen “met de kroonprinses in training kunnen komen”. Hij voegde daaraan toe: “Ik gok dat een aantal kerels hier in de zaal daar wel zin in hebben.”
Debatleider Suzanne Bosman greep direct in. “Wat is dat nu voor seksistische opmerking?” riep ze hem toe. Jetten probeerde de schade te beperken: “Ik vind het heel stoer dat prinses Amalia reservist wil worden. Ze geeft een mooi voorbeeld aan jongeren.”
Felle woorden over identiteit en veiligheid
In het slotgedeelte botste Jetten opnieuw met Wilders en Yeşilgöz over het thema identiteit. Volgens Jetten heeft Nederland zijn trots en tolerantie verloren door “twintig jaar negativiteit van Wilders”. “Wij zijn niet langer dat land dat indruk maakt door vooruitgang en menselijkheid,” stelde hij.
Yeşilgöz noemde dat “mooie praatjes zonder daden” en wees erop dat D66 geen harde keuzes durfde te maken over migratie. Wilders voegde toe: “Mensen voelen zich niet meer veilig in hun eigen buurt. Vrouwen en homo’s worden op straat bedreigd.”
Jetten reageerde scherp: “U komt alleen op voor vrouwen of homo’s als u er moslims mee kunt bashen.” Het publiek reageerde met luid applaus, waarmee het debat zijn emotionele hoogtepunt bereikte.
Spannende slotfase voor de verkiezingen
Volgens de laatste peiling van Ipsos I&O liggen PVV, GroenLinks-PvdA en D66 dicht bij elkaar, binnen een marge van vier zetels. Veel kiezers hebben hun keuze nog niet gemaakt. De debatten in de laatste dagen lijken dus cruciaal voor de einduitslag.
Het debat in Ahoy liet zien hoe fel de strijd om het torentje is geworden. Met scherpe uitspraken, persoonlijke aanvallen en duidelijke tegenstellingen belooft de verkiezingsdag een nek-aan-nekrace te worden tussen de drie grootste partijen.
