Wat begint als een doodgewone fietstocht, eindigt voor steeds meer mensen in frustratie en onbegrip. Zonder waarschuwing sta je ineens oog in oog met een handhaver die je confronteert met een boete van 50 euro. Je deed niets gevaarlijks, reed slechts een paar meter over de stoep om een lastige oversteek te vermijden. Toch blijkt dat genoeg om genadeloos beboet te worden, zelfs als je tachtig bent en niemand in gevaar brengt.
Gerichte controles bij kantoorpanden
Bij een druk bezocht kantoorgebouw, waar dagelijks tientallen mensen zich haasten naar hun werk, stonden onlangs meerdere boa’s opgesteld. Niet opvallend, maar juist net uit het zicht. Ze stonden klaar om in actie te komen zodra iemand met de fiets, brommer of snorfiets een klein stukje stoep gebruikte om de verkeerssituatie te omzeilen. Geen levensgevaarlijke capriolen, maar slechts een paar meter extra gemak. Toch werd er direct een bon uitgedeeld.
Zonder pardon en zonder gesprek
Op het moment dat je even snel overstapt van de weg naar het trottoir, word je staande gehouden. Niet met een vriendelijk gesprek of een waarschuwing. Nee, er volgt direct een boete. Fietsers krijgen 50 euro, snorfietsers en brommerrijders zelfs 90 euro. Voor veel mensen voelt dat als oneerlijk. De overtreding is officieel, maar de aanpak hard en zonder oog voor de situatie.
Ongemak en woede bij omstanders
Bij omstanders ontstaat onbegrip. Vooral wanneer ze zien dat zelfs een oudere vrouw van 80 wordt beboet. Ze reed rustig over de stoep, hinderde niemand en was zichtbaar kwetsbaar. Toch kreeg ook zij zonder pardon een boete. Het moment werd op video vastgelegd en zorgde voor commotie op sociale media. “Dit voelt niet als bescherming, dit voelt als straffen om het straffen,” klinkt het in de reacties.
Regels zijn nodig, maar de uitvoering schiet tekort
Natuurlijk moet de stoep veilig zijn voor voetgangers, vooral voor kinderen, ouderen en mensen met een beperking. Daarover is iedereen het eens. Maar het gaat om de manier waarop er gehandhaafd wordt. Als iemand drie meter stoep pakt zonder iemand in gevaar te brengen, dan voelt een directe boete als overkill. Veel mensen zouden een waarschuwing of een korte uitleg voldoende vinden.
Onzichtbare boa’s vergroten het wantrouwen
De wijze waarop deze controles plaatsvinden, roept veel vragen op. Handhavers staan niet in het zicht met herkenbare hesjes. Ze positioneren zich juist achter muren of hoeken, buiten het gezichtsveld van voorbijgangers. Ze springen tevoorschijn zodra iemand over het trottoir rijdt. Het voelt als een val, niet als eerlijk toezicht. Daardoor ontstaat wantrouwen richting handhaving en de regels zelf.
Mensen voelen zich niet gehoord
Het gevoel dat je ‘gepakt’ wordt voor iets kleins, tast het vertrouwen in de overheid aan. Mensen willen meewerken aan veiligheid, maar dan moet er ook sprake zijn van redelijkheid. Nu overheerst het idee dat boetes het doel zijn, in plaats van het middel. Een foutje wordt direct afgestraft, zonder ruimte voor uitleg of begrip. Dat voelt wrang, vooral als je zelf al jaren dagelijks in het verkeer zit.
Meer zichtbaarheid, minder hinderlagen
Wat kan helpen, is zichtbare aanwezigheid. Laat boa’s in herkenbare kleding toezicht houden, niet vanuit een hinderlaag. Zet borden neer die wijzen op het verbod. Start campagnes die uitleggen waarom de stoep verboden terrein is voor fietsen en brommers. Laat handhavers eerst aanspreken en uitleggen. Boetes zijn pas nodig als iemand herhaaldelijk in de fout gaat of bewust gevaarlijk gedrag vertoont.
Handhaven met gezond verstand
Iedereen maakt weleens een inschattingsfout. Zeker in een drukke stad waar je snel een alternatieve route zoekt. Dat moet je kunnen uitleggen zonder direct afgerekend te worden. De regels zijn belangrijk, maar het gezond verstand mag nooit uitgeschakeld worden. Zeker niet als iemand niemand in gevaar brengt en direct bereid is zijn fout te erkennen.
Een menselijke benadering maakt het verschil
Een vriendelijke handhaver die even uitlegt waarom iets niet mag, heeft vaak meer impact dan een kille boete. Zo houd je de stad leefbaar én eerlijk. Want boetes mogen nooit routine zijn. Ze moeten het laatste redmiddel blijven, niet het eerste wapen.
